Bir lastik bant veya yayı gerdiğinizde ve bir ucunu serbest bıraktığınızda, orijinal boyutlarına geri döner; bu, elastiklik olarak bilinir. Uzayabilirlik, elastiklik ile karıştırılmamalıdır. Uzayabilirlik, bir malzemenin kırılmadan deforme olabilme kapasitesini ifade eder. Bu iki kavram tamamlayıcıdır, ancak farklı işlevlere sahiptirler.
Hamurun Uzayabilirlik ve Elastikiyet Dengesi
Fırıncılıkta hamurun uzayabilir ve aynı zamanda elastik olması önemlidir, ancak her ikisinin de aşırıya kaçmaması gerekir. Örneğin, gözleme üreticileri hamuru yoğurup somunlar oluşturduktan sonra, bir süre sonra hamurun boyutlarının küçüldüğünü fark edebilir. Bu durum, hamurun fazla uzayabilir olduğunun bir göstergesidir. 1990'larda Fransa'da popüler bir buğday çeşidi, çok fazla uzayabilirlik sergileyerek fırıncıların standart boyuttaki bagetleri üretmelerini zorlaştırdı.
Hamurun uzayabilirliğinin glütenin kalitesine bağlı olduğu anlaşılmıştır. Glütenin viskozitesi, gliadin ile ilişkiliyken uzayabilirlik glüteninlerle bağlantılıdır. Gliadinler ve gluteninler, glüteni oluşturan ana proteinlerdir.
Alveograph ile Uzayabilirlik Ölçümü
Alveograph, hamurun uzayabilirlik kapasitesini ölçmek için geliştirilmiş bir araçtır. Test sırasında hamur diskinin altına hava enjekte edilir ve bu hava kabarcığının büyümesi sırasında hamurun deformasyona ne kadar direnç gösterdiği ölçülür. Bu ölçüm, hamurun direncini ve elastikiyetini değerlendirmenin en basit yollarından biridir.
Başlangıçta, hamurun deformasyona ne kadar dayanıklı olduğunu anlamak için "P200" adı verilen bir ölçüm geliştirilmiştir. P200, 200 ml hava enjekte edildikten sonra balonun içindeki basıncın ölçülmesi ile elde edilen bir değerdir. Alveograph pompası saatte 96 litre hava sağlar ve 200 ml havayı enjekte etmek yaklaşık 7,49 saniye sürer.
Elastikiyet İndeksi ve Fırıncılıkta Kullanımı
P200, uzayabilirlik ölçümüne yönelik umut verici bir kavram olarak kabul edilse de, yalnızca bu ölçümle sınırlı kalmanın yeterli olmadığı fark edilmiştir. Daha sonra, P200 değeri ile direncin maksimum olduğu nokta arasındaki basınç karşılaştırılarak "Elastikiyet İndeksi" (Ie) geliştirilmiştir. Bu indeks, hamurun deformasyona karşı direncini artırma kapasitesini ifade eder ve elastikiyet kavramının daha kapsamlı bir ölçümünü sunar.
Elastikiyet indeksi, hamurun viskoelastik yapısını daha iyi anlamak ve fırıncılık süreçlerinde karşılaşılan boyut problemlerini çözmek için değerli bir göstergedir. Ayrıca, elastikiyet indeksi, hidrasyon koşullarından bağımsız olarak protein kalitesinin doğrudan bir göstergesi olarak kabul edilir.
Sonuç: Elastikiyet İndeksinin Önemi
Elastikiyet indeksi, yaklaşık 30 yıldır var olmasına rağmen, hala yeterince kullanılmamaktadır. Ancak, fırıncılar ve üreticiler için bu indeks, hamurun kalitesini daha iyi anlamak ve üretim süreçlerinde karşılaşılan sorunları çözmek açısından kritik bir araçtır. Her fırıncılık süreci için optimum bir elastikiyet seviyesi vardır ve bu değerin doğru bir şekilde kontrol edilmesi, nihai ürün kalitesini artırmada önemli bir rol oynar."
Çerez | Süre | Açıklama |
---|---|---|
cookielawinfo-checkbox-analytics | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics". |
cookielawinfo-checkbox-functional | 11 months | The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional". |
cookielawinfo-checkbox-necessary | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary". |
cookielawinfo-checkbox-others | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other. |
cookielawinfo-checkbox-performance | 11 months | This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance". |
viewed_cookie_policy | 11 months | The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data. |
ABP WhatsApp Hattı'na hoşgeldiniz...
Bizimle iletişime geçebilir, ürün ve hizmetlerimizle ilgili bilgi alabilirsiniz...